د. عزەت فندی، ل سەر زمانێ کوردی دنڤیسیت – ٤٧

خەلەکا ٤٧

ل ڤێ خەلەکێ ژی، کا دا ھندە زاراڤ و ئیدومێت دی بینینە ناڤ بەحس و خەبەران پتر گرێدای زانستێ جیولوجی و جیومورفۆلوجی، لێ گەلەک ب سڤکی و ڕەوانی دا کو ل بەر خواندەڤایێ ئاسایی ب زەحمەت نەکەڤیت.

١ زویر: پێکھاتەکا جیولوجی یە، وەک چیا ڕێز و درێژ دبن لێ ژچیا نزمترن و پێکھاتەکا تایبەت ژ ئاخێ و خیزی و خڕەبەری و جەھجویری پێک دھێن.

نموونە:

ا- زویرێت پشتا ماڵتایێ (ھۆڵا کۆنفرانسا و سەنتەرێ ڕۆشنبیری یێ زانکۆیێ ل سەر ئاڤاکرینە).

ب- زویرێت پشتا مانگێشکێ دەڤەرا دۆسکی یا.

ج- زویرێت ناڤبەرا ئاکرێ و زێی دەڤەرا سورچیا.

٢مل: دبندا نھاڵە و پارچەکە ژ پێکھاتەکا مەزن، دبیت لایەک بەتەن بیت و ل سەر کەتنێ دێ گەھیتە سەر ملێ.

٣باسک: ژ ملێ نزمترە و دیسان پارچەکە ژ پێکھاتەکا مەزن.

٤زینی: وەکی زینێ ھەسپی یە، ھەردوو مل بەتەنن و دوو رەخێت بلندن، باراپتر ل پێکھاتا چیا پێش چاڤدکەڤن.

٥سویار: دیسان ھەردوو مل بەتەنن و سویار ژ زینیا دبیت نزمتربن لێ بو ڕێ بەرفرەھترن، نموونە: سویارا ئێتویتێ، ڕۆھلاتێ دھوکێ، سویارا تویکا (ھاڤینگەھا سویارەتویکا) ، سویارێ (گوند سویارێ).

ل دوی ڕکاتیێ (حسب المیل – slope) ب ڤی ڕەنگی ناڤ دھێتە گۆتن.

١- بەربەتەن: گوشە ل ناڤبەرا (١٠-١٥) پلە.

٢- بەتەن: گوشە ل ناڤبەرا ( ١٥-٣٠) پلە.

٣- پەسار: گوشە ل ناڤبەرا ( ٣٠-٤٥) پلە.

٤- دوڕبە: گوشە ھەتا (٧٠)ێ پلە ژی دچیت.

٥- ھەلەمویت: گوشە ھەتا ( ٨٠)ێ پلە ژی دچیت.

٦- زنار: گوشە یاژپێرڤە ھەتا(٩٠) پلەیە. وەک زنارێ کێستە، ڕەق و ڕەق ڕاوەستایە.

تێبینی: ڕک واتە (میل – Slope ).

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *